AB oturum ve çalışma izniniz varsa, Avrupa Sağlık Kartı (Tarjeta Sanitaria Europea (TSE)) denilen kart talebinde bulunabiliyorsunuz. Bu kart, Avrupa Ekonomik Alanı’nda bulunan tüm ülkelerde sağlık hizmeti alabilmenize imkan sağlıyor. Her yerde ücretsiz olacağının garantisi olmasa da birçok yerde faydalanmak mümkün.
Bu karta başvurmak için Tarjeta Sanitaria Europea (TSE) başlıklı sayfaya gidiyor, en alttaki “Sin Certificado” seçeneğini seçiyoruz. “Solicitar / Renovar Tarjeta Sanitaria” tuşuna basarak formu dolduruyoruz. Öncelikle kartı sadece çalışan kişi için mi alacaksınız, çalışan kişi + x aile bireyi için mi, sadece x aile bireyi için mi alacaksınız bunu belirliyorsunuz.
Türk ehliyetleri İspanya’da geçerli mi? Türk ehliyetleri İspanya’daki oturumun izninin başlamasından itibaren ilk 6 ayında geçerli. Sonrası için ya İspanyol ehliyeti almanız, ya da ehliyet takası yapmanız gerekli. 2009 yılında yapılan bir anlaşma sayesinde ehliyetinizi İspanya’ya teslim ederek İspanyol ehliyeti alabilirsiniz. Genelde randevular 4-6 ay sonrasına alınabiliyor. Bu sebeple vizeniz çıkar çıkmaz üzerindeki NIE numarasını kullanarak alabilirseniz daha da iyi.
Randevu Randevu sayfasına girip Oficina donde desea solicitar la cita kısmında şehrinizi (Madrid), Tipo de tramite olarak da Canjes de permisos de conduccion seçmeniz gerekli.
Madrid, coğrafi yapısının ve metro altyapısının sayesinde ulaşımın oldukça kolay olduğu bir şehir. Şehrin bir ucundan diğer ucuna toplu taşımayla 1 saatte gidilebiliyor. Çoğu yere ise 30-40 dakika içerisinde metroyla ulaşılabiliyor. Çoğu zaman otobüs kullanmanıza bile gerek kalmıyor. Bu yazımızda ulaşım alternatiflerinden bahsedeceğim.
Bisiklet Madrid’in BiciMAD adı verilen elektrikli bisiklet kiralama hizmeti mevcut. Aylık abonelik aldığınızda her bir yolculuk oldukça ucuza gelmekte. Şehir tepelik olsa da İstanbul kadar şiddetli bir eğimi bulunmamakta.
İspanya’da Banka Hesabı Açtırmak Bankalar hesap açtırmak için İspanyol kimliği (TIE), iş kontratı, kira kontratı gibisinden belgeler isteyebiliyor. Eğer halihazırda İspanya’daysanız ve bu belgeleri temin etmeniz zorsa, Caixa Bank’ın işi zorlaştırmadan hesap açtığını öğrendim. Şansınızı deneyebilirsiniz.
İspanya’ya Gelmeden Hesap İşlemlerini Başlatmak Eğer hesabınıza firmanız tarafından taşınma parası yatırılacaksa Madrid’e gelmeden önce hesap açma işlemlerini başlatmanız mümkün. Birçok banka TIE (NIE kartı) isterken Banc Sabadell buna gerek görmüyor. Bunun için İngilizce konuşabilen şubelerden birisiyle yazışmanız yeterli.
Çalışmak için Sosyal Sigorta Kaydı İspanya’da çalışabilmek için Sosyal Sigorta Numarası almanız gerekmekte. Numara başvurusu için Sosyal Sigortalar kurumunun sitesinden “Modelo TA.1 - Solicitud de afiliación a la seguridad social, asignación de número de seguridad social y variación de datos” isimli formu temin etmeniz gerekmekte. Formu doldurduktan sonra imzalayıp size en yakın “TESORERIA DE LA SEGURIDAD SOCIAL” noktasına (saat 9-14 arasında) gidip makinadan Afiliacion türünde sıra numarası alın. 2-3 kişi aldıktan sonra tekrar numara alın.
Madrid’den Barcelona’ya Tren Yolculuğu Renfe’nin web sitesinden bir akşam yolculuğu için bilet alıp Madrid Puerta de Atocha tren istasyonundaki makinalardan çıktısını alıyoruz. Panolardan trenimizin kalkacağı kapı numarasını öğreniyoruz ve gerekli kata gidip güvenlik kontrolünden geçiyoruz. Biletimizi 2 farklı görevliye okutup Coche (vagon) numarasına bakarak vagonumuzu ve koltuğumuzu buluyoruz. Koltuk araları ve yemek tepsileri çok geniş olan konforlu, 2+1 koltuk düzenli bir tren. Koltuk aralarında priz mevcut. Yolculuğumuz 2.5 saat sürecek.
Kendinize en yakın “Centro de Salud” adlı sağlık merkezine giderek numara almalı, sıra size geldiğinde “Necesito una tarjeta saniteria” (sağlık kartına ihtiyacım var) diyerek ikametgah belgeniz ve NIE kartlarınızı vermelisiniz. Eğer herkes sosyal güvenlik sistemine kayıtlıysa 5 dakika içerisinde sisteme kaydolacak ve 1-2 ay içerisinde sağlık kartınızı alabileceksiniz. Eğer çalışan kişinin eş/çocukları sosyal güvenlik sistemine kayıtlı değilse çalışan kişinin sosyal haklarından faydalanamıyorlar. Bunun için sosyal güvenlik kaydını gerçekleştirmeleri gerekli.
Eğer özel sağlık sigortanız varsa bu merkezlere ihtiyacınız olmayabilir ama her ihtimale karşı kaydolmakta fayda var.
Madrid’de yaşamaya başladıktan sonra büyükelçiliğimize burada yaşadığınızı bildirmenizde fayda var. Bu hem acil durumlarda size ve Türkiye’deki yakınlarınıza ulaşılabilmesi, hem de Türkiye’de işsiz durumda görünebileceğinizden adınıza Genel Sağlık Sigortası borcu çıkarılmaması açısından önemli.
Öncelikle büyükelçilik saat 12.30 itibariyle adres beyanı vb. işlemlere kapanıyor. Yine de gitmeden önce telefon numarasından arayıp bant kaydından güncel çalışma saatlerini öğrenebilirsiniz. Giderken randevu almanıza gerek yok. Pasaport, TC Kimlik (Nüfus cüzdanı) ve NIE kartlarınızla gitmeniz gerekiyor.
Bu yazıda sıkça gelen sorulardan olan İspanya’da çalışmak için alınabilecek izinlerden bahsedeceğim. İspanya’nın bürokrasi karmaşası, muğlak yasaları ve yaşadığımız dil problemini düşününerek bilgilerin tam doğru olmayabileceğini, değişebileceğini not düşmek isterim. Yazdıklarım genel bir fikir verebilir ancak doğrulamadan bir hamle yapmamakta fayda var.
Normal Çalışma İzni Birçok insan İspanya’da nasıl yaşarım, nasıl iş bulurum diye soruyor. Maalesef işsizliğin Türkiye’den çok daha yüksek olduğu bir ülke olarak Bilim, Bilişim, Mühendislik, Hukuk gibi kalifiye alanlarda değilseniz işiniz çok zor.
İkametgah Almak Eğer halihazırda ikamet kaydınız yapıldıysa size en yakın belediye (ayuntamiento) binasına giderek danışmaya “Necesito un empadronamiento” diyerek sıra numarası alabilirsiniz. Sıra size geldiğinde panoda belirtilen masaya gidip TIE’nizi (NIE kartı) verip belgeyi anında alabiliyorsunuz. Belgede ıslak imza mevcut değil ancak 3 ay süresince doğruluğu Internet’ten kontrol edilebiliyor. Bizim e-devlet belgeleri gibi. Eğer ikamet kaydınız yapılmadıysa aşağıdaki süreci takip edin.
İkamet Kaydı Yaptırmak İkamet kaydı için Madrid sitesindeki randevu sayfasından randevu almanız gerekiyor.
